Mensen, teams en organisaties. Allemaal hebben ze kernwaarden. Deze diepgewortelde waarden bieden inspiratie en zijn wegwijzers op persoonlijk en professioneel vlak. Ze zijn onmisbaar en maken mensen, teams en organisaties succesvoller. Waardevolle waarden, noem ik ze wel eens…
Wat zijn kernwaarden?
Waarden hebben we allemaal. Als wezenlijk onderdeel van onze identiteit bepalen ze ons gedrag en onze beslissingen, keuzes en prioriteiten. Slechts enkele waarden zijn kernwaarden (de andere zijn subwaarden). Ik zie er meestal maximum vijf of zes. Maar ze zijn er wel altijd. Dat is ook het verschil met behoeften. Want eens die vervuld zijn, verdwijnen ze. Onze kernwaarden blijven echter de zuilen van onze identiteit. Het zijn diepgewortelde, dominante, persoonlijke waarden die bepalen wat we belangrijk en minder belangrijk vinden. Ze zijn dus altijd op de achtergrond aanwezig en gaan een actie vooraf. In die zin zijn kernwaarden vergelijkbaar met drijfveren.
Voor eeuwig en altijd?
Ik noem kernwaarden graag wegwijzers op ons levenspad. Ze geven namelijk richting aan ons leven en stippelen het pad uit dat je wil bewandelen. Die richting kan doorheen de jaren wel veranderen. Daarom blijven bepaalde kernwaarden ons hele leven bij ons, terwijl andere kunnen wijzigen, of kunnen stijgen of dalen op onze waardenlijst. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat onze persoonlijke kernwaarden op termijn minder gaan matchen met die van het bedrijf waarvoor we werken. Je kernwaarden aanpassen is in dat geval vaak minder voor de hand liggend dan kiezen voor een andere job.
Waardevolle waarden
Leven en werken zonder waarden kan niet. Ze geven zin aan het leven en zijn een voorwaarde voor geluk. Ze geven richting, een houvast, een doel. Met andere woorden: onze kernwaarden (aangevuld met een reeks subwaarden) zijn waardevol. Samen vormen deze menselijke waarden de ethische code die ons inspireert om problemen op te lossen of die ons adviseert in (moeilijke) situaties.
Waarden op drie niveaus
Waarden spelen zich af op het niveau van het individu, het team waarin je werkt en de hele organisatie of het bedrijf. Het is verstandig de waarden op elk van die niveaus vast te leggen en te vergelijken. Om gelijkenissen te zien, contrasten en werkpunten of aandachtspunten. Bepaalde waarden kunnen op twee of op alle drie de niveaus helemaal overeenkomen of juist verschillen.
Zo krijg je inzichten:
- voor jezelf. Het bevordert jouw zelfkennis. En zoals Socrates zei: ‘Zelfkennis is het begin van alle wijsheid.’
- voor het team waarin je werkt. Het bevordert harmonie en samenwerking.
- voor de hele organisatie of het bedrijf. Het geeft handvatten voor de koers die gevaren wordt en de waardendoelstellingen die het beleid nastreeft.
Voor bedrijven en organisaties is het belangrijk de gedefinieerde waarden in een grafisch model te gieten en dat intern en extern te communiceren.
Aan de slag met kernwaarden?
In mijn boek ‘Met goesting werken’ geef ik een uitgebreid overzicht van (meer dan 400) mogelijke waarden en beschrijf ik hoe ze onze beslissingen beïnvloeden en bijdragen aan ons persoonlijk en professioneel geluk. Bestellen kan via contact@geertdehouck.be.